Damızlık yönetimi

28 Mart 2019

Kümeslerin sağlık, hijyen ve iyi yönetimi damızlık kanatlıların en yüksek performansa ulaşmasını sağlar.

Bir damızlık kanatlı işletmesinde, kanatlıların kümese sevk edilmesinden yumurtlamalarına ve yumurtaların sevk edilmesine kadar her aşamada idari koşulların en ideal seviyede tutulması gerekmektedir. Kaliteli horozların üretilmesi ve idaresinde hedef, kanatlıların ağırlıklarını kontrollü bir şekilde artırmak ve kümeste en yüksek seviyede fertiliteyi sağlamak olmalıdır.

İlk Başlangıç.

İlk aşama civcivler varmadan önce kümesin hazırlanması ve kanatlıların performansını maksimize eden kuluçka süresinin en iyi şekilde geçmesi için kanatlılara en iyi ortamın yaratılmasıdır. Kanatlı hayatının ilk 14 günü iyi performansı için altın anahtardır. Stok yoğunluğu çevresel ve lokal klimatik koşullar göz önünde bulundurularak oluşturulmalıdır. Horozların anlamlı bir şekilde tavuklardan ağır oldukları ve ağırlıklarını taşımak için horozlara ekstra zemin gereksinimi olabileceği akılda tutulmalıdır. Kontrol edilen ve tekrarlanan düzenli bir dezenfeksiyon programı oluşturulmalıdır. Kümesin civcivler konmadan önce ideal sıcaklığa getirilmiş olması gerekir, bu ideal sıcaklık, zeminde 28°C olacak şekilde kümesin 30-31°C olmasıdır.

Kümese yeni yerleştirilen kanatlıların, çevreye uyum sağlayıp sağlamadıkları kontrol edilmelidir. Civcivler kümese yerleştirildiğinde taze yem ve suya erişebilmeleri sağlanmalıdır.

16-24. haftalar arası

Bu dönem kanatlıların üretim hattına sevk edilmesinde, uniformite kazanması ve uygun ağırlığa gelmesi için en kritik dönemdir. Dişi damızlıklar yumurta üretiminin artırılması ve sürdürülmesi için, 16-20. haftalar arasında yeterli vücut ağırlığına erişmelidir.

Yetiştirme kümesi bu uygun şartları sağlarsa, üretim kümesi de en yüksek kalitelere ulaşacaktır. Broiler damızlık tavuklar uygun zaman geldiğinde günün çoğunu kuluçkada geçirirler. Bu sorumluluk tavuklarda ışığın etkisi, vücut ağırlığının uygun olması ve yaş ile stimüle edilir. Kanatlı uygun ağırlığa ulaştığında, gün ışığının arttırılması için iyi gözlenmesi gerekir. Eğer kümesteki dişilerin birçoğu uygun ağırlığa erişmedi ise ışık stimülasyonu ertelenmelidir.

Horoz idaresi yönetimi

Maksimum fertil kuluçkalık yumurta elde edilmesi için kümesin % 50’sinin horozlardan oluşması gerektiği unutulmamalıdır. Öncelikle, kümeslerden sorumlu idari personelin eğitimli olması, kaliteli horozları gözlemlemesi ve kaydetmesi gerekir. Kaliteli horozların üretilmesi ve idaresinde hedef, kümeste en yüksek seviyede fertiliteyi sağlamak olmalıdır. Beslenmenin ve vücut ağırlığının kontrollü bir şekilde artırılması gerekmektedir.

Kaliteli horozların, uygun vücut şeklinde, aktif, uyaranlara tepkili ve ibik rengi uygun olmalıdır. Vücutları ne çok büyük, ne de çok küçük olmalıdır. Yetersiz durumdaki horozların kümesin oranı düzenlenirken ayrılması gerekir, bu horozlar genellikle soluk ibik rengine sahip, vücutları küçük ve kamburdurlar. Çok büyük cüsseli, ağır horozların da kümesten uzaklaştırılması gerekir.

Kaliteli horozların üretilmesi ve idaresi bir damızlık kanatlı işletmesinde yüksek dölverimi için olmazsa olmazdır.

Pik sonrası beslenme
Bir tavuğun soyundaki broiler performansında rol oynayan genlerin yarısını taşıdığı unutulmamalıdır. Bu, aşırı kilo alabilen tavukların, hayatının gelecek aşamalarında kuluçkaya yatma veya fertilitede sorun yaşayabileceği anlamına gelmektedir. Dolayısıyla pik üretimden sonraki dönemde de beslenmeye özen gösterilmelidir.
Dişilerde vücut ağırlığının kontrol altına alınması her bir grubun ayrı ayrı çok iyi tanınması ve ne zaman yemin azaltılacağına doğru karar verilmesi ile mümkündür. Ağırlık artışı ile ilgili tavukların periyodik bakımında, vücut kompozisyonunun, kondüsyonunun ve depolarının değişimlerinin yanı sıra pik üretim, yumurta kütlesi ve yem de takip halinde tutulmalıdır.

Yumurta toplanma işlemleri

Yumurtaların toplanması ve sınıflandırılması kadar, yumurta hijyeni ve depolanması da kuluçkadan çıkımı ve civcivlerin kalitesini artırmaktadır. Fertil kuluçkalık bir yumurtanın birçok canlı hücreden oluştuğunu unutmamak gerekir. Yumurtanın kuluçka potansiyelinin en iyi şekilde desteklenmesi ve sürdürülmesi gerekir. Yanlış bir uygulama kuluçka potansiyelinin düşmesine neden olacaktır.
Kuluçkalama kutuları, dışkı, pislik ve kırılmış yumurtalardan temizlenmiş olmalıdır. Yumurtaların günde en az dört kez toplanması gerekir. Yuva içindeki yumurtaların sıcaklığının, sıcak havalarda bile, inkübatördekilerle aynı olması gerektiğinden, rutin olarak yumurtaların toplanması gerekmektedir. Yerdeki yumurtaların acilen, kuluçkadaki yumurtaların da rutin olarak toplanması, kuluçkaya gelen tavuklar için de önem taşır, kuluçkalık yumurtalardan ayrı tutulmaları gerekir.

Sınıflandırma esasları hakkında

Yumurtaların sınıflandırmasında, ideal durumlardaki kuluçkalık yumurtalar ile kirli, çatlak ve şekli bozuk yumurtaların ayrılmasına odaklanılmalıdır. Yumurtaların uygun sıcaklıklara getirilmeleri ve nem oranı % 75 olan bölümlerde muhafaza edilmeleri gerekmektedir. Unutulmamalıdır ki, kümeste, transportta veya kuluçkada yaşanabilecek sıcaklık dalgalanmaları, yüksek oranda embriyonik mortalite ve düşük civciv kalitesine neden olacaktır.

• Paylaş