Büyük sorunlara neden olan minicik bir böcek; Pullu Bacak Akarları

7 Mart 2019

Pullu bacak akarları neden oldukları yoğun irritasyon ve enflamasyon sebebiyle uyuz akarı olarak da bilinir ve İlk olarak 1800'lü senelerın orta ve geç dönemlerinde belirlenmiştir. Pullu bacak akarları, geçen yıllarda ticari kanatlı işletmelerinde saptanmıştır.

Daha modern kanatlı yetiştiriciliği sistemlerinin geliştirilmesi dolayısıyla, bu konum artık geçerli değildir. Günümüzde, pullu bacak akarı olgusu sayısının arka bahçe sürülerinde ya da ufak ölçekli sürü koşullarında arttığı görülüyor. Bu artış muhtemelen pek çok minik sürünün özgür sistemde dolaşmasına izin verilmesi ve dolayısıyla bu zararlıya maruz kalma riskinin daha yüksek olmasından kaynaklanıyor. Daha çok olgu görülmesine ek olarak, bu sorunla başa çıkma yöntemi konusundaki eğitim eksikliğinin, çağı geçmiş uzaklaştırma ve kontrol yöntemlerini kullanma girişimiyle bir araya gelmesi sebebiyle, daha da ciddi olgular ortaya çıkıyor.

Böceğe ilişkin bilgiler

Pullu bacak akarının her biri iki kısa bacaktan oluşan dört çift bacağı vardır ve son derece minik boyuttadır. Mikroskobik büyüklüğü ortalama olarak bir inçin yüzde biri sebebiyle, söz mevzusu akarlar çıplak gözle görülemez ve bu da, enfeksiyonun ciddi hale gelinceye kadar farkına varılmadan ilerleyebildiğini ifade eder. Dişiler ortalama olarak erkeklerin iki katı büyüklüktedir ve her iki cinsiyet de küre-oval şeklindedir.

Akar gelişiminin dört evresi vardır;

• Kuluçka dönemi,
• Dört güne kadar devam edebilen yumurta evresi,
•  Larva evresi,
• Nimfa evresi
• Son olarak ergin aşamadır.

 Bu döngü ortalama olarak 21 günde tamamlanır ve süre, kanatlının vücudundaki koşulların yanı sıra kanatlıyı çevreleyen ortam koşullarına bağlıdır. Söz mevzusu akarların oluşturduğu tünellerden, bakteriler ve mantarlar gibi birçok farklı hastalık organizması izole edilmiştir.

Pullu bacak akarı tüm yaşam döngüsünü kanatlılarda tamamlar. Bu akarlar kanatlıdan kanatlıya yakın temas yöntemiyle yayılır. Kanatlılar içinde yayılma hızı düşüktür ve genel olarak bir sürüde yalnızca birkaç kanatlı enfekte olur. Yaşlı kanatlılar bu akara karşı daha hassastır. Bu durum, immun sistem bozukluğundan ve kanatlının genel sağlık durumundan kaynaklanabilir.

Akarlar daha sonrasında bacakların pulları altında kendi yollarını açmak için çalışacak ve bacak pulları altındaki deri tabakalarında tüneller yapmaya başlayacaktır. Çiftleşme ve üremeye ek olarak defekasyon ve kuluçka tamamen bu akarların deri alt kısmında oluşturdukları tünellerde gerçekleşir.

 

Araştırabilecekleriniz nelerdir?

Pullu bacak akarı enfeksiyonu bulgusu çoğunlukla bacak pullarının altta bulunan dermisten uzaklaşarak yukarıya doğru kalkmasıyla adım atar, kimi zaman hipodermise ya da derinin daha içteki tabakasına ilerleyebilir. Kontrol edilmeden idame eden enfeksiyonlar, akarların bacaklardaki deriyi tükettikçe bacak dokusunun daha derinlerine doğru kanal açmaya devam etmeleri sebebiyle giderek daha ciddi hale gelecektir.

Neticede, kanatlıların immun sisteminin akarlara verdiği tepki nedeniyle, deriden krem rengi ile beyaz arasında bir serum sızarak sert, kabuksu bir materyal şeklinde yüzeyde kuruyacaktır. Bu kabuğun ortaya çıkması ciddi bir enfeksiyonu gösterir ve derhal bakım uygulanmaması halinde, sonunda ayak nekrozu olarak malum bozukluğa niçin olacak şekilde, ayağa giden kan akımını kesecektir. Bu, kurumuş serum materyalinden kaynaklanan yetersiz kan akımı sebebiyle kanatlının ayaklarının pul pul dökülmesidir.

Bu serumun üretilmesi ve sert beyaz bir kabuk halinde kuruyarak nihayetinde kanatlının ayağı ve bacaklarını kaplaması sebebiyle, enfekte olmuş kanatlılarda topallık yahut yürüme güçlüğü görülebilir. Ciddi olgularda kanatlı eklemlerini bükemez ve sonunda yem yemek ve su içmek için yürümesi olanaksız hale gelir. Akar enfeksiyonunun kontrol altına alınmaması halinde, yem ve su tüketiminin azalması, dolayısıyla daha düşük vücut ağırlığı ve yumurta üretiminin azalması hatta ölüm de mümkündür.

Yapabilecekleriniz nelerdir?

Bazı organik ve pek doğal olmayan ilaçlar işe yarayabilir; bunları kullandığınızda kanatlıların vücudundaki akarların derhal yok olacağı benzer biçimde bir garanti yoktur. Burada esas olan zamandır akarların ilerlemesini mümkün olduğunca hızlı bir şekilde durdurmanız gerekecektir. İhmal etmeyin ve derhal elimine edilmemeleri halinde, bu akarlar dokuya zarar vermeye devam edecek ve bu da kanatlının topallamasına ya da vaktinden önce ölmesine neden olabilir.

Kontrol ve önleme

Akar varlığının erken dönemde saptanması ve bunun yanı sıra etkilenen kanatlıların bacaklarına, tüneklere ve çevredeki bölgelere derhal etkili bir tedavi uygulanması yoluyla başarıya ulaşır. Enfeksiyon fark edildiğinde kanatlının kümesten çıkarılarak izole edilmesi, daha fazla kanatlıda enfeksiyon ortaya çıkmasını önlemeye yardımcı olacaktır.

Derhal kanatlının bacaklarını yüzde on permetrin çözeltisi kullanarak tedavi etmeye başlanmalı ve bacakları bu çözeltiye daldırmalıdır. Bir galon suda yüzde on permetrinden oluşan çözeltiden yaklaşık 1,28 ons ya da 38,5 cc/ml kullanılarak ve kanatlının bacakları kalça kısmına kadar bu çözeltiye tamamen daldırmış şekilde 90 saniye boyunca bekletilerek uygulanan tedavi başarıyla sonuçlanacaktır. Permetrin derinin üst tabakasından emilecek ve kuruduktan sonra geride kalan aktivitesi sebebiyle etkisini sürdürecektir. Permetrin, uygulamanın tamamlanmasından dört ila altı hafta sonra, pullu bacak akarlarını ortadan kaldıracak şekilde işlev görmeye devam edecektir.

İki gün içerisinde ki kanatlının bacaklarındaki beyaz kabuk materyalinin tümü kendiliğinden dökülmelidir. Bacaklar, daha sonrasında, deri dokusunun yine normal yumuşaklık kazanmak için her gün bag balm uygulanarak tedavi edilmelidir. Bu özel tedavi kanatlının, tamamen düzeltecek ve çiftlikteki damızlık kümesine geri dönektir.

• Paylaş